Her
yıl kasım ayının 3. Pazarı Trafik Mağdurlarını Anma Günü. 15 Kasım 2015 Pazar günü farklı ülkelerde,
farklı şehirlerde, ortak duygularla, yollarda hayatını kaybeden, yaralanan,
sakat kalan milyonlarca insanımızı sevgi, saygı ile anmak ve trafik
mağdurlarının yaşadıkları sorunlara dikkat çekmek için bir araya geliyoruz. Bu
yıl, Dünya Trafik Mağdurları Anma Gününün, 20., Birleşmiş Milletler tarafından
tanınmasının da 10. Yıldönümü, her yıl olduğu gibi; dünya genelinde liderler,
karar vericiler, Sivil Toplum Kuruluşları ve mağdurlar düşüncelerini aktaracak,
sorunlarını paylaşacak, çözüm önerilerini sunacak ama bu kadar büyük bir
problem için tek bir gün anma yetmeyecek. Dünya Sağlık Örgütü'nün raporlarına
göre dünyada her yıl 1 milyon 250 binin üzerinde insan trafik çarpışması sonucu
hayatını kaybediyor .
15-19 yaş grubu gençlerin ölüm nedenleri
arasında trafik çarpışmaları 1. Sırada yer alıyor.
10-14 ve 20-24 yaş grupları ölüm
nedenleri arasında ise 2. Sırada yer
alıyor.
Trafik
çarpışmaları tüm dünya ülkelerinin ortak sorunu. Karayolu, ölümleri ve yaralanmaları,
aynı terör, salgın hastalıklarla mücadele gibi
dünyanın en büyük halk sağlığı sorunlarından birisi. Trafik çarpışmalarının büyük bir kısmı
önlenebilir, öngörülebilir olaylardır. Trafik Çarpışmaları ile mücadele,
karayolu ölüm ve yaralanmalarının azalması için acil önlemlerin alınması,
sadece bir günlük anma ile değil, her gün bu konuda devlet tarafından
iyileştirmeler yapılarak, ölüm ve yaralanmaların azaltılmasıyla mümkün
olabilir. Umudumuz, yol tehlikelerinin;
karayolu ölüm ve yaralanmalarının azaltılarak, önlenebilir ve
öngörülebilir trafik çarpışmalarının azalarak,
gelecekte daha az yol kurbanlarının olmasıdır.
İlk
kayıtlı trafik çarpışması, 1896 yılında
Bridget Driscoll isimli bir İngiliz bayanın Londra’da bir arabanın
çarpması sonucu hayatını kaybetmesi ve soruşturmayı yürüten savcının “ böyle
bir şeyin bir daha asla olmasını istemiyoruz” sözünü ile tarihe geçmiş. 113 yıl sonra ise yılda 1.250 milyon kişi
yollarda hayatını kaybediyor ve her kayıp yanında, bir kişi de kalıcı
sakatlıklarla hayatını sürdürmek zorunda kalıyor. Trafik çarpışmaları dünyanın
her tarafında olduğu gibi bizim ülkemizde de pek çok ailenin hayatını
karartmaya hızla devam ediyor. Teknolojinin yükselmesi ile yol kurbanlarının
sayı da artıyor. Çarpışmaların azaltılması için harcanan çabalara rağmen
küresel yol ölümleri hızla artmaya devam ediyor. Yol ölüm ve yaralanmaları,
ani, şiddetli, travmatik olaylardır, etkisi genellikle kalıcı ve hayat boyu yaşanan mağduriyetlerdir.
Dünya Trafik Mağdurlarını Anma Günü
Dünya
Trafik Mağdurları (WDR) Anma Günü, her kıtadan çeşitli ülkelerin, giderek artan
katılımıyla her yıl Kasım ayının üçüncü Pazar günü yapılmaktadır. Bu gün(WDR),
trafik çarpışmaları sonucu yaşamını kaybeden ya da yaralanan milyonlarca mağdur
ve ailelerini anmaya ve ölüm ve yaralanmadan kaynaklanan travmalar sonrasında
onlara destek olan acil servis ve güvenlik ekiplerini, sağlık uzmanlarını
onurlandırmaya adanmıştır. 1995’ten bu yana, Avrupa Trafik Mağdurları
Federasyonu, FEVR çatısı altından buluşan Trafik Mağdurları için çalışan sivil
toplum kuruluşları bu özel günü ( 1993 yılında İngiltere RoadPeace tarafından
başlatılmıştı), trafik mağdurlarını anmak, toplum ve kamuoyu bilinci oluşturmak
için yıllık bir anma günü haline getirmişlerdir. Öncelikle Avrupa Anma Günü
olarak başlayan bu özel gün daha sonra Güney Afrika, Arjantin ve İsrail’den
Sivil Toplum Kuruluşlarının da katılmasıyla Dünya Anma Günü adını almıştır. 26
Ekim 2005 tarihinden itibaren Dünya Sağlık Örgütünün desteği ile BM tarafından
Trafik Mağdurlarını Anma Gününü tanındı ve dünya genelinde katılım sağlandı.
Türkiye 2007 yılından itibaren Trafik
Mağdurlarını Anma Gününü resmi olarak
tanıdı. Her yıl Kasım ayının 3. Pazarı, tüm dünyada Trafik Mağdurlarını Anma
Günüdür. Dünyanın her yerinde,
yollarda hayatını kaybeden ve yaralanan milyonlarca insanımızı sevgi ve saygı
ile anmak için bir araya geliyoruz.
“Bir ülkenin trafik çarpışmalarına ve yaralanmalarına gösterdiği önem yol
güvenliğine verdiği önemi de gösterir.”
Dünya Trafik Mağdurlarını Anma Günü’ne
neden ihtiyaç var?
Trafik
çarpışması sonucu ölümler ve yaralanmalar ani, şiddetli ve travmatik olaylar
olarak bireyler üzerinde ömür boyu etkisini sürdürebilecek, çoğunlukla kalıcı
olan etkiler bırakır. Her yıl, dünyanın her köşesinde gerçekleşen yeni
çarpışmalarda yaşamını yitiren ya da sakatlanan milyonlarca trafik mağduru ve
yakını , yıllardır acı çekmekte olan bu topluluğa eklenmektedir.
Milyonlarca
kişinin yaşamakta olduğu bu büyük acı ve kederin yükü çok büyüktür çünkü trafik
mağdurlarının büyük çoğunluğu gençtir ve ne yazık ki birçok çarpışma
önlenebilir niteliktedir; ayrıca trafik kazalarından kaynaklanan ölüm ve
yaralanma olaylarında mağdurlara ve ailelerine verilen yanıtlar ve kazaya karşı
uygulanan kararlar genellikle empatiden uzaktır, eksiktir ve kaza sonrasında
oluşan yaşam/yaşam kalitesi kaybı karşısında oldukça yetersizdir.
Bu
özel Anma Günü, trafik mağdurlarının büyük ihtiyaç duyduğu bir konuda;
yaşadıkları kayıp ve acıların kamuda tanınmasını ve kamu desteğinin sağlamasını
amaçlamaktadır.
Dünya
Trafik Mağdurlarını Anma Günü, çarpışma nedeniyle gerçekleşen ölüm ve
yaralanmaları engellemek /durdurmak için çalışan tüm kamu/devlet ve özel sektör
görevlileri için de önemli bir araç haline gelmiştir. Çünkü trafik
çarpışmalarının giderek artan sayısıyla oluşan tehlikenin boyutuna dikkat
çekip, çarpışma nedenli ölüm ve yaralanmaların insan yaşamına büyük etkisini
göstererek, bu katliamın bir an önce önlenmesi için duyulan acil ihtiyacı ifade
etme olanağı tanımaktadır.
Dünya Sağlık Örgütü ve BM’nin global
tanıtım desteği
2003
yılında Dünya Sağlık Örgütü,Trafik Mağdurlarının haklarını savunan Sivil Toplum
Kuruluşlarının biraraya geldiği bir toplantıya ev sahipliği yaptı ve Dünya Anma
Günü’nün Birleşmiş Milletler tarafından tanınması konusu görüşüldü. DSÖ ‘nün
devam eden desteği ve 2004 yılında Birleşmiş Milletler Genel Kongresi’nde dünya
çapındaki trafik kazalarının bilançosu vurgulamak amacıyla global bir günün
belirlenmesi teklifi, 26 Ekim 2005’te BM Genel Kongresi’nde alınan BM Kararı
60/5 “ Trafik mağdurları ve ailelerinin özel şekilde tanınması” ile Dünya Günü
olarak özel bir anma gününün belirlenmesini sağladı. Üye ülkeler ve
uluslararası toplumun bugünü tanıması teşvik edildi.