12 Kasım 2014 Çarşamba

Her gün yollarda teker teker ölüyoruz ve yaralanıyoruz. Toplu ölüm ve yaralanmalar olduğu zaman dikkati çekiyor ve gündeme giriyoruz.



Biz her gün yollarda taksit taksit ölüyoruz ve yaralanıyoruz, gazete manşetlerine,  istatistiklere giriyoruz, toplu ölüm ve yaralanmalarda da gündem oluşturuyoruz. Gündemin etkisi ile kısa süreli denetimler, acil ve günü kurtaracak çözümler yaratıp yine yolumuza devam ediyoruz. Her yıl kasım ayının 3. Pazarı trafik mağdurlarını anma günü.  Yollarda hayatını kaybeden ve yaralanan milyonlarca insanımızı  sevgi ve saygı ile anıyoruz.

Bir yaşam  kaybının maliyeti  1,8 Milyon Euro
2013 yılı için AB ülkelerinde, karayolu trafik ölümleri ve yaralanmalarının yıllık sosyoekonomik zararının yaklaşık 250 milyon Euro olduğu tahmin edilmektedir. Bir yaşamın kaybının maliyeti ise 1,8 milyon Euro olarak verilmektedir.(1) Karayolu ölüm ve yaralanmalarının ortaya çıkardığı zararın büyüklüğü çıkan rakamlardan anlaşılmaktadır.
-2013 yılında Avrupa’da resmi kayıtlara göre 26.025 kişi yaşamını yitirirken 300.000’nin üzerinde kişi de yaralanmıştır. Ülkemizde resmi rakamlara göre 3.685 kişi yaşamını yitirmiş, 274.829 kişi de yaralanmıştır. Hayatını kaybedenlerin sayısı sadece olay anındaki kayıpları kapsar, hastane ve sonrasında gelen kayıplar bu rakam içinde değildir.
-Trafik Genel Müdürlüğü’nün 1998 yılında trafik çarpışmalarının maliyetlerini belirlemek için yaptırdığı çalışmada Türkiye’de trafik çarpışması maliyetleri tutarı 2,8 milyar TL ve milli gelire oranı %2.2 olarak hesaplanmıştır. 2013 yılında sadece maddi hasarlı trafik çarpışmalarının maliyetinin ortalama 4 milyar dolar seviyelerinde olduğu açıklanmıştır(2).
-Ülkemizde resmi olmayan rakamlara göre her yıl 10.000 kişi yollarda hayatını kaybetmekte, 250.000 kişi de yaralanmaktadır. Hayatını kaybeden her kişinin yanında yaralananlardan biri de kalıcı sakatlıklarla hayatına devam etmektedir. Türkiye’de her 11 aileden biri trafik mağdurudur. Güvenli bir karayolu sisteminin ana amacı, ölüm ve yaralanmalara yol açmayan, hata riskini en aza indiren bir karayolu ulaşım sistemi kurmaktır. 

Kayıplar sadece rakam değil can!
Trafikte meydana gelen ölüm ve yaralanmalar sadece bir rakam ya da istatistik değildir. Trafik mağdurlarının hepsi gerçek insanlar ve yaşananlar gerçek aile trajedileridir. Trafik çarpışması sonucu bir yaşamın kaybının ardından, geride kalanların da kayıpları çok fazladır.   Ailesi, arkadaşları, okulu, işi, sosyal çevresi ve ülkesi de onu kaybetmiş olur.

Ortalama hızı düşür, trafik çarpışmalarını azalt
Hız, trafik çarpışmalarında ölüm ve yaralanmalara neden olan çok önemli bir trafik ihlalidir. Ölümle sonuçlanan her 3 trafik kazasından birinin aşırı hızdan kaynaklandığı Emniyet Genel Müdürlüğü tarafından açıklanmıştır. Trafik çarpışmalarının %13’ü hız nedeni ile meydana gelir ama ana nedeni hız olmasa bile, hızın yüksek olması ölüm ve yaralanmaları ortaya çıkarır.  Özellikle, engelliler, yaşlılar,bisikletliler ve savunmasız  yol kullanıcıları yani yayalar söz konusu olduğunda her çarpışma telafisi mümkün olmayan sonuçlar ortaya çıkarmaktadır.
- 30 km/saat ya da daha düşük hızda giden bir araç çarptığında bir yayanın hayatta kalma
olasılığı %90 iken, aracın saatte 45 km hızda olması halinde bu olasılık %50’ye düşmektedir.
- Saatte 80 km hızda giden bir aracın çarpması halinde ise yayanın hayatta kalma ihtimali
hemen hemen yok gibidir.

1. ETSC (Avrupa Ulaşım Güvenliği Konseyi) 2014 değeri.
2. Yrd. Doç. Dr. Banu Özgürel, Yaşar Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Aktüerya Bilimleri Bölüm Başkanı, 17 Şubat 2014

- Hızın %10 arttırılması çarpma etkisini %21 arttırmaktadır.
Yüksek hız, araç içinde bulunan güvenlik önlemlerinin ve sürücü kabiliyetinin çarpışmayı önleme olasılını da düşürmektedir. Araştırmalar, ortalama hızın %5 yani 100 km/saatten 95 km/saate düşürülmesiyle, ölümle sonuçlanan trafik çarpışmalarında %18,5 azalma, ciddi yaralanma ile sonuçlanan çarpışmalarda ise %14.3 oranında azalma olduğunu göstermektedir.

Biz trafik kazası demiyoruz çünkü “kaza” kelimesi baştan affetmeyi öngörüyor. Oysa yaşananların hepsi dikkatsizlik ve sorumsuzluk nedeniyle meydana geliyor yani “öngörülebilir”. Kırmızı ışıkta geçerseniz, bir çarpışmaya neden olursunuz, hızınızı kontrol edemeyecek şekilde artırırsanız, istenmeyecek sonuçları ortaya çıkarırsınız ve birine çarpıp kaçarsanız “bir insanın yaşam hakkını elinden alırsınız”. O zaman neden hala “kaza” diyoruz!  Hız, emniyet kemeri, kask kullanılmaması, kural ihlalleri, cep telefonu, alkol/uyuşturucu kullanarak araç kullanmak ve insan hatasından kaynaklanan pek çok neden, çarpışmalarda ölüm ve yaralanmalara neden oluyor. Denetimler düzenli ve yeterli yapılmamakta, trafik kural ihlalleri ile ilgili verilen cezalar 3-4 yılda bir af ile silinmekte, yargı sürecinde “hız” ihlali ve kural ihlalleri dikkate alınmamaktadır. Bütün olumsuzlukların çözümlenmesi için karar vericilerin trafik çarpışmalarda yaşanan olumsuzlukları, etkilerini, çarpışma sonrasında mağdurların yaşadıkları sıkıntıları bilmeleri, yol ölümleri ve yaralanmalarını azaltmak için gerekli yasal düzenlemeleri çıkarmaları gerekmektedir.

Trafik Mağdurları Olarak Taleplerimiz
1.Etkin bir mobilite ve yaya merkezli bir ulaşım  istiyoruz. Yaşlı, engelli, çocuklar ve savunmasız yayalar için  yollarda güvenlik istiyoruz. İsveç’de uygulanmış ve başarıya ulaşmış olan Sıfır Vizyonu uygulayarak karayolu ölüm ve yaralanmalarının durdurulmasını, yol güvenliği projelerinde, trafik çarpışmaları, ölüm ve yaralanmaların olmaması için tüm koruma önlemlerinin teşvik edilmesini ve çalışmaların tamamlanmasını istiyoruz. 
2.“Çarpışma sonrası etkilenme”nin artık dikkate alınmasını istiyoruz. Çarpışma nedeni ile yaşanan acı kayıplar, yaralanmalar ve sakat kalmalar, mağdurların ve mağdur yakınlarının yaşam kalitesini düşürüyor. Çarpışma sonrası, özellikle yargı safhasında verilen/alınan cezaların yetersizliği, mağdurların acıları ve kayıplarının yanında haklı olduklarını ispatlama/kanıtlama çabaları, adalet ve sigorta kurumları ile yaşanan iletişimsizlik, ortaya çıkan sorunların çözümsüz kalmasına neden oluyor.  Yol güvenliği ile pek çok çalışma yapılırken trafik mağdurları tek başına kalmaktadır. Trafik Mağdurları için Soruşturma, Kovuşturma ve Destek Hizmetleri, Sağlık Sektörü karayollarında yaranmalı ve ölümlü çarpışmaları azaltmak için ön ayak olmalı ve bir halk sağlığı sorunu olarak ele alınmalıdır.
3.Kurumlar arası iletişim istiyoruz. Sağlık, emniyet  ve adalet Kurumlarının, yol güvenliği programlarında trafik çarpışması sonrası yaşanan sorunları dikkate alması, bilgi paylaşımının sağlanması  ve gerekli yasal düzenlemelerin çıkarılmasını istiyoruz. Emniyet ve hastaneler arasındaki iletişimin daha etkin olmasını,  verilerin daha hızlı toplanmasını istiyoruz.
4.Devlet tarafından, çarpışma sonrası bakım hizmeti desteğinin verilmesini istiyoruz. Karayolu ölüm ve yaralanmalarında mağdurlara ve yakınını kaybetmiş ailelere tıbbi yardım ve rehabilitasyon döneminde orta ve uzun dönemli bakım hizmeti verilmesini istiyoruz.
5.Trafik çarpışması sonrasında ödül gibi cezaların verilmemesini ve adil yargılamanın yapılmasını istiyoruz. Trafik mağdurlarının da şiddet ve suç mağdurlarıyla aynı oranda dikkate alınmasını istiyoruz. Dava soruşturmalarının daha titiz ve adil yapılmasını, maddi ve manevi tazminatların, ceza davasını beklemeden, 1 yıl içerisinde mağdurlara ödenmesini istiyoruz. Sanık tarafından ödenmesi gereken manevi tazminatların ödenmemesi durumunda kamu alacağı sayılmasını, ödenmeme durumunda da  hapis cezasının getirilmesini istiyoruz.
16 Kasım 2014 Trafik Mağdurlarını Anma Programı

Yer, İstanbul, Bağdat Caddesi, Şaşkınbakkal Trafik Işıkları, Kazım Kulan Pasajı Önü
Saat, 14.30-15.30
Program
14.30 Toplanma
14.45-15.00  Çarpışmaya neden olan faktörlerin canlı mankenler ile trafik içerisinde yer alması 
15.00-15.30  Basın açıklaması

Yer, Ankara, Tunalı Hilmi Caddesi, Kuğulu Park İçi
Saat 11.30-12.30 
Program
11.30 Toplanma
11.45-12.00  Çarpışmaya neden olan faktörlerin canlı mankenler ile trafik içerisinde yer alması 
12.00-12.30  Basın Açıklaması, Trafik Güvenliği Platformu Broşür Dağıtımı



2 Kasım 2014 Pazar

Taksit taksit ölüyoruz yollarda…

Biz her gün yollarda ölüyoruz, teker teker ve  taksit taksit.
Toplu ölümler olduğu zaman dikkat çekiyoruz.
 Isparta yalvaç 17 kişi hayatını kaybetti, o zaman gündemde yer buldu.  Oysa 25 kişilik araca 70 kişi biniyormuş, o gün 46 kişi binmiş. Freni patlamış, yolcular tarım işçileri, mecbur binecek, ekmek parası çünkü.
 Bu gün Kayseri, Bünyan İlçesinde tarım işçilerini taşıyan kamyonet, karşı yönden gelen başka bir kamyonetle çarpıştı.  2 kişi öldü, 11 kişi yaralandı.
Aksam saatlerinde başlayan kar yağışı sebebiyle Ilgaz Dağları'nda karayolu buzlanmış, buzlanan yolda 1 kamyon, 1 minibüs ve 5 otomobil birbirine girmiş, Çankırı'nın Atkaracalar ilçesi yakınlarında 2 kişi ölmüş, 6’sı ağır  16 kişi yaralanmış.
Biz taksit taksit yollarda ölüyoruz. İki gün gündemde yer alıyor , denetimler başlıyor ve sonra yine bitiyor ama biz ölmeye devam ediyoruz. Emniyet Gene l Müdürlüğünün resmi rakamlarına göre yollarda  3.685 kişi hayatını kaybetmiş ama bu sadece olay anındaki kayıpları kapsıyor.  Uzmanlar gerçek rakamın 2.5 katı olduğunu söylüyorlar. Yani en az 10.000 kişi yollarda hayatını kaybediyor.
FEVR Avrupa Trafik Mağdurları Federasyonunun  2013  verilerine göre Karayolu trafik ölümleri ve yaralanmaları yıllık 250 milyon euro’ya denk olduğu tahmin ediliyor. Güvensiz yolların zararı 2014 ETSC verilerine göre, bir  yaşam kaybının maliyeti: 1,8 Milyon Euro. Bir kişi yollarda hayatını kaybediyor, ailesi, arkadaşları, işi ve çevresi de o kişiyi kaybediyor. Risk raporu çıkaran kuruluşlar bu maliyeti düşünüyor mu? Bir kişinin yaşamını kaybetmesi ile pek çok kişinin hayatı değişiyor, bunu gören var mı acaba?
Dumansız hava sahasına gösterilen önem trafik çarpışmalarına gösterilseydi acaba kaç hayat kurtulurdu?
Biz taksit taksit ölüyoruz yollarda ve kader diyoruz!
·         Biz trafik kazası demiyoruz çünkü “kaza” kelimesi baştan affetmeyi öngörüyor. Oysa yaşananların hepsi dikkatsizlik ve sorumsuzluk nedeni ile meydana geliyor. Kırmızı ışıkta geçerseniz, bir çarpışmaya neden olursunuz, hızınızı kontrol edemeyecek şekilde artırırsanız, istenmeyecek sonuçları ortaya çıkarırsınız, en basit önlem olan emniyet kemerinizi takmazsanız, çarpışma sırasında  yaralanma ya da ölüm riskini %40-%65 oranında artırırsınız ve birisine çarpıp kaçarsanız “bir insanın yaşam hakkını elinden alırsınız”. Biraz dikkat etsek, önce kendi güvenliğimizi düşünsek, kendi sorumluluğumuzu anlasak ve bizim başımıza gelmez demesek belki de yollarda bu kadar çok kayıp vermeyiz.
·         Çarpıp kaçmak bir kaza değil, bir insanın yaşam hakkını elinden almaktır.